مدتی است که بازار موبایل تب و تاب و رواج قبل را ندارد و با وجود تنوعی که همچنان در این صنعت وجود دارد، کاربران کمتری برای خرید گوشی های جدید به بازار مراجعه می کنند. به نوعی می توان گفت بازار تعمیر گوشی بسیار داغ تر از بازار خرید و فروش آن است. حتی رکود بازار موبایل بیشتر در زمینه خرید و فروش گوشی های نو دیده می شود و کاربرانی که قصد خرید یک گوشی دارند تمایل زیادی به خرید گوشی های دست دوم دارند.
بدون شک اصلی ترین دلیل این کسادی بازار موبایل شرایط اقتصادی جامعه و نوسانات شدید بازار ارز است. در این مقاله با بررسی دلایل عمده رکود بازار موبایل، تاثیرات منفی آن را هم بررسی می کنیم.
آیا رکود بازار موبایل به گران شدن گوشی ها ربط دارد؟
شاید اولین چیزی که به ذهن خطور کند این است که چون قیمت گوشی های هوشمند بیش از حد گران شده است این کسادی در بازار موبایل دیده می شود. اما واقعا تمام دلیل این رکود بازار موبایل به گران شدن گوشی ها ربط دارد؟ قیمت ها مدت هاست که بالا رفته و واقعا خرید نه تنها گوشی بلکه هر وسیله دیگری هم برای افراد سخت شده است.
اما با این حال مدت هاست که قیمت های بازار موبایل صعودی نیست و قیمت ها تقریبا ثابت اند. در نتیجه الزاما بالا رفتن قیمت ها را نمی توان دلیل کسادی بازار موبایل در نظر گرفت. حداقل این که قیمت ها روند صعودی نداشته اند.
بلاتکلیفی بازار دلیل اصلی کسادی در بازار موبایل
یکی از اصلی ترین دلایل رکود بازار موبایل بلاتکلیفی است که نه تنها در این بازار، بلکه کلا در تمام بخش ها دیده می شود. نوسانات ارز و مشخص نبودن آینده اقتصادی که به برجام و تحریم ها گره خورده است موجب شده تا در زمینه خرید و فروش اکثر افراد محتاط تر عمل کنند. به نوعی همه منتظرند تا ببینند شرایط اقتصادی به چه سمتی می رود و نوعی امیدواری یا شاید ترس مانع خرید و فروش می شود.
به این ترتیب برخی با این فکر که شاید محصولی که خریداری می کنند با قیمت بسیار بالایی باشد و بعدا این قیمت پایین تر می آید، از خرید گوشی های جدید خودداری می کنند. اگر کمی هم منطقی باشیم تقریبا همین وضعیت وجود دارد و در تمامی اصناف بلاتکلیفی از شرایط تورمی آینده موجب رکود در بازار شده است.
قدرت خرید پایین بخش گسترده ای از جامعه
شرایط اقتصادی تنها قیمت لوازم الکترونیکی را بالا نبرده و به هر صنفی که نگاه کنیم قیمت ها بسیار بالا رفته است. این در حالی است که دستمزدها به میزان تورم جامعه و بالا رفتن قیمت ها افزایش نداشته و به این ترتیب قدرت خرید مردم به میزان زیادی کاهش یافته است. این کاهش قدرت خرید از سویی موجب شده تا افراد توان پرداخت هزینه های بالای موبایل را نداشته باشند و از طرفی اولویت های آنها نیز تغییر کند.
در واقع بسیاری مجبورند یا ترجیح می دهند به جای خرید گوشی های جدید و گران قیمت، از پس هزینه های معمول زندگی بربیاند و بتوانند مایحتاج روزمره خود را تامین کنند. همین موجب شده تا همسو با رکود بازار موبایل، بازار تعمیرات گوشی های هوشمند و خرید و فروش محصولات دست دوم رونق بیشتری داشته باشد. اکثر خریدها مربوط به کسانی است که تقریبا مجبور به خرید یک گوشی نو هستند.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید گوشی
گوشی های رده پایین و رده متوسط بیشتر خریداری می شوند
حتی اگر تمایل افراد به خرید گوشی های جدید باشد، باز هم این رکود بازار موبایل را می توان در طیف گوشی هایی که خریداری می شوند دید. برای مثال گوشی های مقرون به صرفه تر شیائومی به همین دلیل توانستند بیشتر در بازار غالب شوند و بسیاری از کاربران به جای خرید گوشی های مشابه از برند سامسونگ یا آیفون به دنبال خرید این گوشی ها بودند. قیمت تمام شده گوشی های پرچم دار در ایران برای اکثر خریداران بسیار سنگین است.
مشکلات خرید گوشی های آیفون
گوشی های آیفون همیشه طرفداران زیادی دارند و اکثر کاربرانی که به دنبال خرید یک گوشی جدید هستند معمولا خرید یک گوشی آیفون را انتخاب می کنند. به همین دلیل بخش دیگری از رکود بازار موبایل مربوط به خریداران بالقوه ای است که توان خرید را داشته اند، اما به دلیل محدودیت هایی که برای خرید گوشی های آیفون دارند از خرید منصرف می شوند یا حداقل این که به سمت خرید گوشی های دست دوم آیفون روی می آورند.
اما محدودیت های آیفون چیست؟ یکی از این محدودیت ها مربوط به واردات این محصولات و رجیستری آنهاست. آیفون 14 در بازار ایران رجیستر نمی شود و از سوی دیگر هزینه رجیستری گوشی های آیفون مانند آیفون 13 و آیفون 13 پرومکس دو برابر شده است. این افزایش هزینه ها و عدم واردات آیفون 14 و رجیستر شدن آن موجب رکود در بازار محصولات اپل شده و به همین نسبت نیز شاهد کسادی بازار موبایل هستیم.
دلایل اقتصادی و سیاسی پشت پرده
مواردی که در بالا به آنها به عنوان عمده دلایل رکود بازار موبایل اشاره شد دلایلی هستند که برای ما قابل درک و لمس اند. علاوه بر این ها بسیاری از مسائل و دلایل اقتصادی و سیاسی پشت پرده هم وجود دارد که درک آنها به یک تحلیل علمی نیاز خواهد داشت. یکی از این دلایل را می توان شایعات زیادی که در عرصه سیاست های داخلی و خارجی و عرصه اقتصادی وجود دارد دانست. برای مثال یکی از آنها خبر ممنوعیت واردات گوشی های پرچم دار بالای 600 دلار بود. مشکلاتی که وارد کنندگان موبایل دارند و درگیری ها و دردسرهای زیادی که آنها در این زمینه با آن مواجه می شوند هم مزید بر علت است.
حتی اگر تمام این موارد در حد شایعه باشد و هنوز به مرحله اجرایی در نیامده باشد، با توجه به شرایط بسیار حساسی که اقتصاد و بازار ایران در حال تجربه کردن آن است، تمام این شایعات می تواند روی روند بازار و میزان تقاضا تاثیر داشته باشد. به هر حال می توان گفت که تنها یک یا دو دلیل عامل این کسادی در بازار موبایل نیست و مجموعه ای از دلیل ها و عوامل دست به دست هم داده اند تا شاهد چنین رکودی در بازار خرید و فروش موبایل باشیم.
